Art nouveau
Invloedrijke kunstbeweging
De art nouveau, ook bekend onder de naam jugendstil, nieuwe kunst, modernismo en style Liberty, was een invloedrijke kunstbeweging die zich aan het einde van de 19e eeuw en het begin van de 20e eeuw over Europa verspreidde. De stijl wordt gekenmerkt door zijn organische vormen, geïnspireerd door de natuur, en zijn streven naar vernieuwing in de kunst en architectuur. Art nouveau symboliseerde een verlangen naar vrijheid en creativiteit.
Golvende lijnen en zwierige ornamenten
Een van de opvallendste kenmerken van de art nouveau is het gebruik organische vormen, lijnen en ornamenten die afgeleid zijn van dieren, planten en bloemen. De beweging omvatte verschillende disciplines, waaronder architectuur, schilderkunst, grafische vormgeving en toegepaste kunst. Glas-in-loodramen, gebogen ijzerwerk, gedetailleerde mozaïeken en betegelingen waren veelvoorkomende elementen in de architectuur van die tijd.
Art nouveau in België
De stroming verspreidde zich snel doorheen Europa en elke regio bracht zijn eigen unieke interpretatie van de stijl voort. De Spaanse architect Antoni Gaudí verwerkte overvloedige versieringen in zijn gebouwen en de Fransman Hector Guimard kreeg wereldfaam door zijn ontwerpen voor de Parijse Metro. In België was de art nouveau bijzonder invloedrijk, met beroemde namen zoals Victor Horta, Henry van de Velde en Paul Hankar die prachtige gebouwen en meubelstukken ontwierpen in deze stijl. De nadruk lag op de harmonie tussen kunst en ambacht, wat leidde tot de creatie van adembenemende interieurs en decoratieve objecten.
(Foto: © Archieven van het Hortamuseum, Sint-Gillis)
Wintertuin in art-nouveaustijl
Het is opmerkelijk dat de zusters bij de bouw van de wintertuin kozen voor de art-nouveaustijl, aangezien de katholieke kerk in die tijd meestal de voorkeur gaf aan de neogotiek of aan een meer neutrale stijl. De reden hiervoor is dat de zusters vooral dochters van welgestelde progressief-katholieke families wilden aantrekken. Die families waren juist gecharmeerd door de elegante en moderne kunststroming die de art-nouveaustijl vertegenwoordigde.
Hedendaagse interesse
Tegenwoordig wordt de kunststroming nog steeds bewonderd om zijn elegantie en originaliteit. Veel van de gebouwen en kunstwerken uit deze periode trekken ook vandaag heel wat liefhebbers aan.
De Wintertuin van de Ursulinen in Onze-Lieve-Vrouw-Waver is een uitzonderlijk vroeg buitenstedelijk en internationaal gewaardeerd voorbeeld van de art-nouveaustijl. Het biedt bezoekers de kans om de schoonheid van deze kunstbeweging uit de eerste hand te ervaren.